معاینۀ کامل ساختمانهای داخلی لگن، اطلاعات مهمی دربارۀ ناباروری و اختلالات شایع منجر به ناباروری میدهد.
به طورکلی، مشکلاتی که با معاینۀ فیزیکی قابل کشف نیست، با لاپاروسکوپی و دید مستقیم اندامهای لگنی قابل شناساییاند. لاپاروسکوپی یک روش جراحی بدون باز کردن شکم است که پزشک برای مشاهدۀ رحم، تخمدانها و لولههای رحمی از آن استفاده میکند. اگر مشکلی وجود داشته باشد، این امکان برای پزشک وجود خواهد داشت که ضمن انجام این روش، مشکل را برطرف کند. بنابراین لاپاروسکوپی با دو هدف تشخیصی (مشاهده) و درمانی (مشاهده و جراحی) میتواند به کار رود.
لاپاروسکوپی تشخیصی برای بررسی قسمتهای خارجی رحم، لولهها، تخمدانها و فضای داخل لگنی به کار میرود. اگر وضعیتی غیر طبیعی در بررسی تشخیصی مشاهده شود، درمان جراحی با لاپاروسکوپی برای اصلاح وضعیت، در همان زمان قابل انجام است (لاپاروسکوپی درمانی) و در این صورت نیازی به جراحی مجدد نخواهد بود.
تکمیل، تشخیص و بررسی ناباروری در برخی موارد نیازمند انجام لاپاروسکوپی است. این روش به طور معمول پس از انجام تستهای اولیه ناباروری انجام میشود. در صورت وجود درد، تاریخچۀ عفونت قبلی، اندومتریوز و بررسی بعضی از مشکلهای دیگر، انجام لاپاروسکوپی زودتر از موعد ضروری میگردد.
لاپاروسکوپی در مواردی که هیستروسکوپی نیز مورد نیاز است، بلافاصله پس از ختم قاعدگی انجام میشود. معمولاً بررسی حفرۀ رحمی پس از قاعدگی به مراتب ساده تر است و خطر تداخل آن با بارداری احتمالی کمتر است.