آشنایی

آشنایی با کلینیک درمان ناباروری

در نخستین مراجعه به کلینیک درمان ناباروری، حضور زوجین الزامی است. زوج‌های نابارور در این کلینیک به ترتیب در پنج گروه تخصصی زنان و زایمان،آندرولوژی، ایمونولوژی، جنین شناسی و ژنتیک، مطابق خدمات تشخیصی زیر، بررسی و ارزیابی می‌شوند.

درمان ناباروری زنان: ضمن انجام بررسی‌های لازم و معاینه‌های بالینی توسط متخصص زنان، زایمان و ناباروری، بر اساس صلاحدید متخصص و موافقت بیمار یک یا چند مورد از خدمات تشخیصی زیر درخواست می‌شود: آزمایش‌های تشخیصی، شامل هورمونی، بیوشیمی،هماتولوژی و عفونی خدمات تشخیصی،شامل سونوگرافی، هیستروسالپنگوگرافی، لاپاروسکوپی، هیستروسکوپی تشخیصی، هیستروسکوپی درمانی، پاپ اسمیر، کاریوتایپ (در صورت سقط مکرر یا مشکوک به مشکلات کروموزومی) پس از انجام بررسی‌های لازم توسط متخصصان زنان و زایمان و ناباروری، در صورت وجود اختلالات غدد درون ریز، بیماری‌های اعصاب و روان، بیماری‌های عفونی، اختلالات قلبی عروقی و دیگر بیماری‌های زمینه ای، زوج به پزشکان مشاور و مقیم در مرکز ارجاع داده می‌شوند.

همچنین در صورت شک به اختلالات ایمونولوژیک یا ژنتیک، زوج به مشاوران مجرب در این زمینه ارجاع داده می‌شوند. درمان ناباروری مردان: ضمن انجام بررسی‌های لازم و معاینۀ بالینی توسط آندرولوژیست (متخصص درمان ناباروری مردان) بر اساس صلاحدید متخصص و موافقت بیمار، هر یک از خدمات تشخیصی زیر درخواست خواهد شد: آزمایش‌های هورمونی، آزمایش‌های تخصصی شامل بررسی و آنالیز مایع منی، انجام تست‌های تکمیلی بررسی قدرت باروری اسپرم(Sperm-Function Tests) ، استخراج اسپرم از اپیدیدیم(PESA) ، استخراج اسپرم از نسج بیضه(TESE) ، ویبراتور (Electro ejaculation) برای استحصال اسپرم در افراد خاص زوج نابارور(زن و مرد). زوج نابارور برای بررسی و ارزیابی علل وراثتی- ژنتیکی مؤثر در بروز ناباروری با متخصص ژنتیک پزشکی مشاوره می‌کنند و در صورت صلاحدید متخصص و موافقت بیمار، خدمات تخصصی لازم شامل هر یک از موارد زیر را دریافت می‌کنند:

مشاورۀ لازم در شروع و حین درمان انجام کاریوتایپ و آنالیز کروموزومی بررسی حذف قطعات ژنی کروموزوم‌های جنسی (کروموزومY ) پس از انجام اقدامات تشخیصی و جمع آوری نتایج آزمایش‌ها و بررسی‌ها، متخصصان زنان و زایمان، آندرولوژیست و جنین شناس در یک جلسه نتایج را بررسی و تجزیه و تحلیل و بهترین روش درمانی برای زوج را پیشنهاد می‌کنند.

پس از تعیین پروتکل درمانی در جلسه مشترک تیم تخصصی، با تمام زوج‌های کاندیدای روش‌های درمانی کمک باروری (IUI,ICSI,IVF) مشاوره می‌شود. نتیجۀ نهایی این جلسه و درمان نهایی، در یک جلسه توسط مشاور به اطلاع زوج‌ها رسانده می‌شود و طی این جلسه به همۀ پرسش‌ها و نکات مبهم زوج‌ها به طور کامل پاسخ داده می‌شود. در این جلسۀ مشاوره، زوج‌ها ضمن آگاهی از روند درمان، محدودیت‌ها و مزیت‌های روش پیشنهاد شده، میزان موفقیت و دیگر اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت و پس از کسب آگاهی کامل، در انتخاب نهایی روش درمانی خود مشارکت می‌کنند.

زوج‌ها برای شروع درمان تعیین شده رضایت نامه خاص را پر می‌کنند و سپس برای آغاز روند درمان راهنمایی می‌شوند. زمان لازم برای طی کردن هر یک از مراحل: ویزیت اول: گرفتن شرح حال از بیمار، معاینه، بررسی مدارک و آزمایش‌های پیشین و درخواست مدارک مورد نیاز ویزیت دوم: بررسی مدارک توسط متخصص زنان؛ در صورت پیدا شدن اختلالی خاص، بسته به علت ایجاد کننده، پزشک درصدد رفع آن با تجویز دارو، انجام آزمایش، مشاوره و یا جراحی برمی آید.

در این حالت ممکن است به یک تا چند جلسه معاینه نیاز باشد. در غیر این صورت برنامۀ پیشنهادی درمان ناباروری یا سقط مکرر، در همان ویزیت دوم به زوج اطلاع داده می‌شود. فاصلۀ زمانی بین ویزیت اول و دوم معمولاً حداکثر حدود یک ماه است. ویزیت‌های بعدی با توجه به نوع برنامۀ درمانی متفاوت است. درمان ناباروری به روش IUI حدود 15 روز طول می‌کشد (شروع از روز 3-1 قاعدگی). این روش تا 3 بار قابل تکرار است. درمان ناباروری به روش ICSI (میکرو اینجکشن) حدود 45 روز طول می‌کشد. این روش تا 12 بار قابل تکرار است.

در نخستین مراجعه به کلینیک ناباروری، حضور زوجین الزامی می‌باشد. ابتدا شرح حال کامل خانم توسط متخصص زنان و مامایی گرفته شده و معاینات کامل انجام می‌شود. آزمایشات روتین سلامت زنان، عفونی، هورمونی (که باید در روز دوم یا سوم قاعدگی انجام شود) درخواست می‌شود. بررسی وضعیت رحم و لوله‌های رحمی از طریق HSG (عکس رنگی رحم) امکان‌پذیر می‌باشد. در برخی از موارد، در صورت صلاحدید پزشک، سونوگرافی 3D جایگزین عکس رحم درخواست می‌شود. جهت بررسی مخاط آندومتر، سونوگرافی بین روزهای هشتم تا دهم سیکل قاعدگی، توسط رادیولوژیست مرکز انجام می‌شود. در صورت نیاز به انجام تست پاپ اسمیر، یا HPV در کلینیک ناباروری این تست قابل انجام می‌باشد. در خانم‌های با سوابق بیماری‌های پستان، سونوگرافی پستان و ماموگرافی به صورت روتین درخواست می‌شود. در خانم‌های بالای چهل سال و یا دارای سوابق اختلالات قلبی و عروقی، نوار قلب، معاینه متخصص قلب و عروق مقیم در مرکز و در صورت نیاز اکوکاردیوگرافی انجام می‌شود. در صورت داشتن سابقه بیماری‌های زمینه‌ای، وجود اختلالات غدد درون ریز، بیماری‌های ژنتیک، اعصاب و روان، عفونی، چاقی، اختلالات سیستم ایمنی و آندومتریوز یا موارد خاص، مشاورات مربوطه درخواست می‌شود. لازم به ذکر است کلیه خدمات فوق‌الذکر در مرکز قابل انجام می‌باشد.

در کلینیک مردان، ابتدا توسط اورولوژیست شرح حال کامل و معاینه بالینی انجام می‌شود. آزمایشات تخصصی بررسی و آنالیز اسپرم، انجام تست‌های تکمیلی بررسی قدرت باروری اسپرم، آزمایشات خون 4شامل عفونی، روتین سلامت مردان و هورمونی درخواست می‌شود. در صورت علل وراثتی موثر در بروز ناباروری مشاوره ژنتیک درخواست می‌گردد. استخراج اسپرم از اپی‌دیدیم (PESA)، استخراج اسپرم از پنج بیضه (TESE)، ویبراتور برای استحصال Electro ejaculation اسپرم در افراد خاص، از دیگر اقدامات تشخیصی و درمانی، در مرکز درمان ابن‌ سینا می‌باشد.

پس از تشکیل پرونده بالینی در ویزیت اول، بیمار با فاصله زمانی کمتر از 30 روز، با جواب آزمایشات، سونوگرافی و نتیجه مشاورات با اخذ نوبت قبلی به کلینیک‌های ناباروری زنان و مردان مراجعه نموده و پزشک پس از بررسی نتایج آزمایشات نوع درمان را تعیین و پرونده به صورت غیرحضوری، توسط جنین شناس مرکز بررسی و نوع درمان پیشنهادی تأیید و تکمیل می‌گردد. در این مرحله با امضاء رضایت نامه درمان پیشنهادی با توضیحات لازم، توسط کارشناس پاسخگو آغاز گردیده و بر اساس شرایط بیمار، درمان‌های طبی، IUI، ICSI درمان‌های تخمک یا جنین اهدایی پیشنهاد می‌گردد.

از دیگر خدمات کلینیک ناباروری ابن سینا، حفظ باروری به صورت فریز تخمک، فریز اسپرم، فریز جنین وفریز بافت تخمک می‌باشد. دوشیزگان و زوجینی که در حال حاضر تمایلی به داشتن فرزند ندارند و افرادی که به هر دلیل کاندید مصرف داروهای شیمی درمانی و اقدامات رادیولوژی هستند، می‌توانند از روش‌های فوق‌الذکر به صورت درمان‌های حمایتی استفاده نمایند.