عفونت‌های انتقال‌یابنده از راه تماس جنسی که در اصطلاح عامه به آنها بیماری‌های مقاربتی گفته می‌شود عنوانی کلی برای بیماری‌های گوناگونی است که از طریق آمیزش انتقال پیدا می‌کنند و می‌توانند باعث ناباروری هم در مردان و هم در زنان شوند.

به گزارش روز شنبه مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا وابسته به جهاد دانشگاهی ، مسئول کلینیک سلامت جنسی این مرکز گفت: بیماری‌های انتقال‌یابنده از راه تماس جنسی بر اساس عامل ایجاد آن دسته‌بندی می‌شوند. برخی از انواع باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها می‌توانند باعث بروز عفونت و التهاب در اندام‌های تناسلی شوند. برخی از این بیماری‌ها علائم و نشانه‌هایی دارند و برخی هیچ نشانه‌ای ندارند؛ اما نکته مهم این است که این عفونت‌ها حتی اگر علامتی نداشته باشند یا نهفته باشند، باز هم می تواند به شریک جنسی منتقل ‌شوند.

دکتر هاله ملکی ادامه داد: طبق  مطالعات موجود بیش از ۳۰ میکروارگانیسم می‌توانند باعث بروز چنین مشکلاتی شوند که از میان آنها، ۸ میکروارگانیسم بیش از دیگر عوامل در بروز این بیماری‌ها نقش دارند. ۴ نوع آن شامل سیفیلیس، گنوره (سوزاک)، کلامیدیا و تریکومونازیس، درمان‌های مؤثر دارند که باعث ریشه‌کنی آنها از بدن می‌شود. اما ۴ میکروارگانیسم دیگر شامل هپاتیت B، هرپس سیمپلکس(HSV) ، اچ پی وی (HPV)  و اچ آی وی (HIV)، متأسفانه درمان قطعی ندارند؛ ولی با برخی داروها می‌توان عوارض و علائم آنها را تا حدی کنترل کرد.

وی افزود اگرچه راه اصلی انتقال این بیماری‌ها تماس جنسی است، اما برخی از این عفونت‌ها از مادر باردار به نوزاد نیز منتقل می‌شوند. مثلاً عفونت سیفلیس می‌تواند از جفت عبور کند و جنین را در رحم مبتلا کند. همچنین، سوزاک، کلامیدیا، هپاتیت B و هرپس تناسلی می‌توانند هنگام زایمان به نوزاد منتقل شوند. اچ آی وی (HIV) نیز می‌تواند هنگام بارداری از جفت عبور کند یا هنگام تولد به نوزاد منتقل شود. بنابراین، بسیار مهم است که خانم‌هایی که ریسک فاکتورهای ابتلا به این دسته بیماری‌ها را دارند، پیش از اقدام به بارداری آزمایشهای غربالگری را انجام دهند.

وی افزود: بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی روزانه در سراسر دنیا بیش از یک میلیون نفر به نوعی از عفونت‌های منتقله از راه تماس جنسی مبتلا می‌شوند. نکته مهم آن است که در بیشتر موارد در هنگام ابتلا فرد دارای علامت نیست و یا فقط علائم خفیفی دارد. بنابراین، با استناد به این که فردی علامت ندارد، نمی‌توان اطمینان داشت که او به عفونت‌های منتقله از راه تماس جنسی مبتلا نیست. علائم معمول عفونت‌های انتقال‌یابنده از راه تماس جنسی عبارت‌اند از درد، خونریزی، ترشحات غیرطبیعی، سوزش و خارش . بنابراین، خانم‌ها و آقایان باید نسبت به این علائم هشیار باشند و در صورت بروز هرکدام از علایم، حتماً به پزشک مراجعه کنند.

مسئول کلینیک سلامت جنسی مرکز درمان ناباروری ابن سینا تاکید کرد:  افراد با روابط جنسی پرخطر ، حتی اگر علامتی ندارند نیز باید بررسی شوند. همان‌طور که گفته شد، این عفونت‌ها هم زنان و هم مردان را درگیر می‌کند و در برخی از این بیماری‌ها لازم است زن و مرد همزمان درمان شوند.

دکتر ملکی گفت: ابتلا به این عفونت‌ها می‌تواند عوارض بسیار جدی به دنبال داشته باشد. برای نمونه، ابتلا به گنوره، سیفلیس و هرپس تناسلی شانس ابتلا به اچ آی وی (HIV) را افزایش می‌دهد. همچنین، برخی از این عفونت‌ها خطر ابتلا به برخی انواع سرطان را افزایش می‌دهند. برای مثال، ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می‌تواند باعث ایجاد سرطان دهانه رحم شود.

مدیر کلینیک سلامت جنسی ابن سینا تصریح کرد: ناباروری‌ یکی از عوارض جدی عفونت‌های منتقله از راه تماس جنسی است مطالعات مختلف ثابت کرده است که برخی از این عفونت‌ها می‌تواند باروری فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. زیرا اگر این عفونت‌ها به‌موقع درمان و یا کنترل نشوند، می‌توانند با ایجاد عوارضی همچون بیماری التهابی لگن و ایجاد چسبندگی و انسداد به دستگاه تناسلی فرد آسیب وارد کنند و باعث بروز ناباروری‌ هم در زنان و هم در مردان شوند.

دکتر ملکی توضیح داد:‌ تنها راه مؤثر پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌های خطرناک، پرهیز از روابط جنسی پرخطر و خارج از ازدواج است. اگر فردی روابط جنسی پرخطر داشته است، حتماً باید برای بررسی وضعیت خود به کلینیک‌های تخصصی سلامت جنسی مراجعه کند و در صورتی که نتایج آزمایشها یا معاینات بالینی نشان دهد که فرد به نوعی از عفونت‌های منتقله از راه تماس جنسی مبتلاست، باید به‌سرعت و به‌صورت کامل تحت درمان قرار گیرد.

مسئول کلینیک سلامت جنسی ابن‌سینا در پایان یادآور شد: کلینیک سلامت جنسی ابن‌سینا همه خدمات تشخیصی و درمانی مربوط به بیماری‌های انتقال‌یابنده از راه تماس جنسی را به مراجعان ارائه می‌کند. افزون بر این، متخصصان کلینیک سلامت جنسی می‌توانند مراجعان  را برای بررسی وضعیت باروری و در صورت لزوم، درمان ناباروری به متخصصان کلینیک ناباروری این مرکز ارجاع دهند.