سیکل قاعدگی چیست؟

ممکن است معنی این اصطلاح به نظر شما بدیهی باشد، اما شاید برخی دقیق ندانید که در هر سیکل قاعدگی چه رخ می‌دهد.
هر دختری که به سن بلوغ می‌رسد، تا زمان یائسگی هر ماه یک سیکل قاعدگی دارد. سیکل قاعدگی در واقع چرخه‌ای است برای آماده‌سازی رحم برای بارداری. یعنی جدار رحم هر ماه ضخیم‌تر و پرخون می‌شود تا آماده پذیرش جنین شود و اگه بارداری رخ ندهد، این جدار ریزش می‌کند و خونریزی پریود یا خونریزی قاعدگی آغاز می‌شود.
سیکل قاعدگی مثل یک ارکستر دقیق و منظم هورمونی است که نوازنده‌هایش غدد هیپوفیز و هیپوتالاموس و تخمدان‌‌ها هستند.
شروع سیکل قاعدگی از روزی محاسبه می‌شود که خونریزی پریود شروع می‌شود تا روز اول پریود بعدی که سیکل بعدی آغاز می‌شود.
نکته مهم این است که لک‌بینی پریود حساب نمی‌شود و روزی که خونریزی جاری می‌شود روز اول پریوداست. دوره خونریزی پریود معمولاً بین ۳ تا ۷ روز است و سیکل قاعدگی هر خانم می‌تواند از ۲۱ تا ۳۵ روز باشد.
اغلب خانم‌ها سیکل‌های قاعدگی منظم و قابل پیش‌بینی دارند ولی بعضی خانم‌ها به دلایل مختلف از اختلالات هورمونی و متابولیک گرفته تا استرس شدید و ... ممکن است به‌طور موقت یا دائم دچار بی‌نظمی سیکل قاعدگی شوند.
سیکل قاعدگی سه فاز یا مرحله دارد:
۱) فاز فولیکولار که حدوداً به هفته اول پس از اتمام خونریزی گفته می‌شود. از شروع این فاز هیپوفیز هورمون اف اس اچ (FSH) یا هورمون محرک رشد فولیکول را تولید می‌کند تا فولیکول‌هایی که در تخمدان هستند، شروع به رشد کنند. فولیکول‌های در حال رشد استروژن تولید می‌کنند و این ترشح استروژن کمک می‌کند که جدار آندومتر ضخیم و آماده لانه‌گزینی جنین شود. بالارفتن استروژن همچنین باعث ترشح هورمون‌های آزادکننده گنادوتروپین می‌شود که این هورمون هم باعث ترشح هورمون ال اچ (LH) یا هورمون لوتئال‌کننده می‌شود. این افزایش سطح هورمون‌های اف اس اچ و ال اچ باعث می‌شود فولیکولی که رشد کرده و غالب شده است، تخمک آزاد کند. این یعنی آخر فاز فولیکولار و شروع فاز دوم یعنی فاز تخمک‌گذاری‌‌.
۲) فاز تخمک‌گذاری‌‌ که میانه سیکل قاعدگی است. در این مرحله فولیکول بالغ تخمک را آزاد می‌کند و تخمک آزادشده وارد لوله‌های رحمی یا لوله‌های فالوپ می‌شود که در آنجا با اسپرم ملاقات کند و بارور شود. این فاز بسیار کوتاه است، در حد سه چهار روز.
۳) فاز سوم فاز لوتئال و حدوداً دو هفته آخر سیکل قاعدگی است. در این فاز که بعد از آزادسازی تخمک آغاز می‌شود، سطح هورمون‌های اف اس اچ و ال اچ شروع به کاهش می‌کند و جسم زرد شروع به ترشح هورمون پروژسترون می‌کند. جسم زرد (Corpus Lotheum) همان سلول‌های فولیکولی هستند که رشد می‌کنند و تبدیل به یک غده درون‌ریز می‌شوند و پروژسترون تولید می‌کنند. اگر بارداری رخ بدهد، جسم زرد به تولید پروژسترون ادامه می‌دهد تا اندومتر را تقویت کند و اگر بارداری رخ ندهد، ترشح پروژسترون به‌تدریج خیلی کم می‌شود و سبب می‌شو جدار آندومتر ریزش کند و خونریزی پریود شروع شود.