مرکز فوق تخصصی
درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا،
شعبه تهران خیابان شریعتی,
نبش خیابان یخچال پلاک 97
آدرس در گوگل مپ
ویروسی است که از طریق مایعات بدن، مانند بزاق، مایع منی، ادرار و شیر به دیگری منتقل میشود. اگر این ویروس وارد بدن شود، تا آخر عمر باقی میماند. عفونت سیتومگالوویروس اغلب علامتی ندارد و موجب بروز مشکلات سلامت نمیشود، مگر در دورۀ بارداری یا زمانی که سیستم ایمنی فرد ضعیف شود. اگر خانم در دورۀ بارداری عفونت فعال سیتومگالوویروس داشته باشد، ممکن است این ویروس را به فرزند منتقل کند. همچنین، برای کسانی که دچار ضعف ایمنی میشوند، بهویژه آنها که جراحی پیوند اعضا شدهاند، ابتلا به این عفونت میتواند موجب مرگ شود.
همانطور که گفته شد، در افراد سالم و در شرایط عادی این ویروس معمولاً علامتی ندارد. اما در سه گروه زیر میتواند علامتهای جدی ایجاد کند:
- نوزادانی که پیش از تولد به این ویروس مبتلا میشوند (سیتومگالوویروس جنینی).
- نوزادانی که حین تولد یا بلافاصله پس از تولد مبتلا میشوند. نوزادانی که از طریق شیر مادر آلوده میشوند، در این گروه قرار دارند.
- افرادی که دچار ضعف یا اختلال سیستم ایمنی هستند، مانند مبتلایان به ایدز.
علائم:
اغلب نوزادان مبتلا به سیتومگالوویروس جنینی که در بدو تولد سالم به نظر میرسند، پس از مدتی -چند ماه یا حتی چند سال بعد- علائمشان بروز میکند. شایعترین این علائم دیر ظاهرشونده، مشکلات شنوایی و تأخیر در رشد است. تعداد کمی از کودکان مبتلا نیز ممکن است به مشکلات بینایی دچار شوند.
نوزادان مبتلا به سیتومگالوویروس جنینی که از بدو تولد بیمارند، علائم متعددی دارند، از جمله:
- نارس بودن
- وزن کم
- زردی پوست و چشمها
- بزرگ شدن و نارسایی کبد
- تاولها و جوشهای پوستی بنفش
- بزرگ شدن طحال
- کوچک بودن سر
- ابتلا به ذاتالریه
- تشنج
علائم مبتلایان به سیتومگالوویروس که ضعف سیستم ایمنی دارند، میتواند شدید و جدی باشد و اعضای زیر را درگیر کند:
- چشمها
- ششها
- کبد
- مری
- معده
- روده
- مغز
بزرگسالان سالمی که به این ویروس مبتلا میشوند، معمولاً هیچ علامتی ندارند. فقط برخی از آنها ممکن است در ابتدای آلودگی علائمی شبیه مونونوکلئوز عفونی، شامل تب، سرگیجه، گلودرد و دردهای عضلانی، داشته باشند. البته به نسبت مونونوکلئوز عفونی، مونونوکلئوز سیتومگالوویروس کمتر ممکن است التهاب غدد لنفاوی و طحال ایجاد کند.
تشخیص در دوران بارداری:
اگر باردار باشید، بررسی آلودگی به این ویروس بسیار مهم است. اگر سیستم ایمنی شما آنتیبادیهای لازم را داشته باشد، احتمال انتقال عفونت به جنین بسیار کم است. اما در صورتی که پزشک ابتلای شما به یک عفونت جدید را تشخیص دهد، باید تست آمینوسنتز انجام شود تا مشخص شود آیا جنین مبتلا شده است یا نه. در این تست پزشک نمونهای از مایع آمینوتیک برمیدارد و آن را بررسی میکند. زمانی که در سونوگرافی جنین مشکلاتی دیده شود که ممکن است ناشی از عفونت سیتومگالوویروس باشد، انجام تست آمینوسنتز بسیار ضروری است. اگر پزشک به ابتلای جنین به عفونت سیتومگالوویروس شک کند، لازم است نوزاد حتماً در سه هفتۀ نخست تولد آزمایش شود (آزمایش خون مخصوص)، زیرا بعد از آن نمیتوان مطمئن بود که آیا نوزاد در دوران جنینی مبتلا شده است که پس از تولد و در اثر مواجهه با افراد مبتلا. اگر ابتلای نوزاد به این عفونت تشخیص داده شود، پزشک آزمایشهایی برای ارزیابی وضعیت اعضای بدن نوزاد، مانند کبد و کلیهها انجام میدهد.
درمان:
بزرگسالان و کودکان سالم معمولاً نیازی به درمان ندارند و میتوانند بر مونوکلئوز سیتومگالوویروس غلبه کنند. اما نوزادان و افراد مبتلا به مشکلات سیستم ایمنی در صورت بروز علائم حتماً باید درمان شوند. این درمان به نوع نشانهها و علائم و شدت آنها بستگی دارد. معمولاً برای این بیماری از داروهای ضدویروس استفاده میشود که اگرچه نمیتواند بیماری را از بین ببرد، اما میتواند رشد ویروس را کند کند.