مراحل انجام لقاح برون‌تنی (IVF):
- قدم اول: تعیین روز اول سیکل قاعدگی

سیکل درمان شما در روز اول سیکل قاعدگی‌تان آغاز می‌شود. اگر نمی‌دانید سیکل قاعدگی شما در چه روزی شروع می‌شود، پزشک یا مامای مرکز شما را راهنمایی می‌کنند.

- قدم دوم: تحریک تخمک‌گذاری

روند تحریک تخمک‌گذاری در روز اول سیکل قاعدگی‌تان شروع می‌شود. به‌طور طبیعی، در هر سیکل قاعدگی یک تخمک آزاد می‌شود. برای انجام IVF، بسته به شرایط خودتان و پلان درمانی، به شما داروهایی داده می‌شود که تخمدان‌ها تحریک شوند و تخمک‌های بیشتری از فولیکول‌ها آزاد شوند. به شما یاد داده می‌شود که این داروهای تزریقی را خودتان در منزل تزریق کنید. همسرتان هم می‌تواند یاد بگیرد و برایتان تزریق کند. خیلی سریع یاد می‌گیرید و برایتان عادی می‌شود. این داروها اغلب دربردارندۀ دو هورمون) FSH هورمون محرک فولیکولی) و LH (هورمون لوتئینی‌کننده) است. این دو هورمون به‌صورت طبیعی در بدن ترشح می‌شوند، اما مصرف این داروها باعث افزایش سطح آنها در بدن و تحریک عملکرد تخمدان‌ها می‌شود. در روند مصرف داروها ما مراقب وضعیت تخمدان‌ها خواهیم بود و با آزمایش خون و سونوگرافی شما آنها را چک می‌کنیم و در صورت لزوم، داروها یا دوز مصرف‌شان را تغییر می‌دهیم. پس از پایان دورۀ مصرف این داروها، نوبت تزریق اصلی فرا می‌رسد؛ تزریقی که باعث می‌شود تخمک‌های رشدکرده در فولیکول‌ها، آمادۀ برداشتن شوند. به شما گفته می‌شود که دقیقاً کی این تزریق را انجام دهید و پیش از آن پزشک‌تان به شما وقت عمل تخمک‌گیری یا پانکچر تخمدان می‌دهد.

- قدم سوم: تخمک‌گیری یا برداشتن تخمک

برای این کار باید به مرکز مراجعه کنید. در اتاق عمل و با بیهوشی عمومی، پزشکتان با هدایت سونوگرافی و با استفاده از سوزن مخصوص، تخمک‌های آزادشده را از تخمدان برمی‌دارد. این کار بسیار ظریفی است که باید هنگام انجامش میلی‌مترها را در نظر گرفت. اینجاست که مهارت و تجربۀ پزشک بسیار اهمیت پیدا می‌کند. تخمک را نمی‌توان با چشم غیرمسلح دید، زیرا درون مایعی داخل فولیکول قرار دارند. پزشک آن بخش‌هایی از مایع‌های داخل فولیکول‌ها را که به‌نظر می‌رسد تخمک در آن است، برمی‌دارد. قبل از عمل، پزشک با سونوگرافی می‌فهمد که چند تخمک در تخمدان‌ها رشد کرده است. معمولاً به‌طور متوسط، هشت تا پانزده تخمک گرفته می‌شود. این عمل حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد و ریکاوری آن هم نیم ساعت است. بعد از نیم ساعت می‌توانید به خانه بروید، البته خودتان رانندگی نکنید!

- قدم چهارم:آماده‌سازی اسپرم

اگر قرار باشد از اسپرم تازه برای درمان استفاده شود، همسرتان صبح روز عمل تخمک‌گیری باید نمونۀ مایع منی بدهد. در آزمایشگاه کارهای انتخاب اسپرم‌های باکیفیت (دارای حرکت و شکل مناسب) انتخاب و شست‌وشو می‌شوند. اگر هم باید از اسپرم فریزشده استفاده شود، همان روز فرایند ذوب و آماده‌سازی اسپرم‌های منجمد انجام می‌شود.

- قدم پنجم: بارورسازی

مایع‌های فولیکولی حاوی تخمک که متخصص زنان در تخمک‌گیری به‌دست آورده است، در اختیار آزمایشگاه جنین‌شناسی قرار می‌گیرد. متخصصان با استفاده از میکروسکوپ بسیار قوی، تخمک‌ها را از مایع جدا و آمادۀ لقاح می‌کنند. تخمک‌ها در ظرف مخصوص کنار اسپرم‌های آماده‌شده قرار داده می‌شوند تا همدیگر را پیدا کنند و اسپرم، تخمک را بارور کند، همانند آنچه به‌طور طبیعی در بدن اتفاق می‌افتد.

- قدم ششم: رشد جنین در آزمایشگاه

اگر اسپرم تخمک را بارور کند، جنین‌شناس تخمک یا تخمک‌های بارور شده را در انکوباتور مخصوص قرار می‌دهد که همۀ شرایط لازم را برای رشد جنین دارد. در این محیط اسیدهای آمینه مخصوص، مشابه آنچه برای تغذیۀ جنین در بدن لازم است، وجود دارد. جنین‌شناس ۴تا۵ روز جنین‌ها را کنترل می‌کند. جنین‌ها در روز دوم باید ۲ تا ۴ سلولی و در روز و ۶ تا ۸ سلولی باشند. البته همۀ جنین‌ها به این مرحله نمی‌رسند. گاهی تخمک به بلوغ کافی نرسیده یا اسپرم به‌قدر کافی قوی نیست.

- قدم هفتم: انتقال جنین

اگر جنین‌ها در آزمایشگاه رشد کنند، انتقال جنین انجام می‌شود. با شما تماس گرفته می‌شود تا در زمان مقرر برای انتقال جنین به مرکز بیایید. انتقال جنین کاری ساده، همانند انجام پاپ اسمیر است، حدود پنج دقیقه طول می‌کشد و نیازی به بیهوشی ندارد. در هر سیکل درمان، حداکثر سه جنین منتقل می‌شود و اگر باز هم جنین باقی مانده باشد، برای سیکل‌های بعدی درمان یا بارداری بعدی فریز می‌شود. جنین در کاتتر مخصوص قرار داده می‌شود که البته کار ظریفی است و پزشک‌تان با هدایت سونوگرافی، کاتتر را از راه سرویکس وارد رحم می‌کند و جنین را نقطۀ مناسب قرار می‌دهد. جنین حدوداً یک‌دهم میلی‌متر است و پزشک فقط یک میلی‌متر جا دارد برای قرار دادن جنین. اگر جنین در نقطۀ نامناسبی قرار داده شود، لانه‌گزینی انجام نمی‌شود یا در اصطلاح، جنین به رحم نمی‌چسبد! بعد از انتقال جنین می‌توانید زندگی روزمره خود را از سر بگیرید، فقط کار یا ورزش سنگین نکنید.

- قدم هشتم: آزمایش نهایی

دو هفته پس از انتقال جنین می‌توانید تست خون بارداری انجام دهید تا با بررسی سطح hcG خون شما، مشخص شود که درمان موفقیت‌آمیز بوده و شما باردارید یا نه. این دو هفتۀ انتظار می‌تواند برای‌تان سخت بگذرد، ولی سعی کنید استرس‌تان را کنترل کنید، مثبت فکر کنید و با روحیۀ بالا این روزها را بگذرانید.