بانوان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و سلامت بانوان نقشی تعیین‌کننده در سلامت جامعه و خانواده دارد. به همین دلیل، ۲۴ تا ۳۰ مهر هفته ملی سلامت بانوان نامگذاری شده است. یکی از غربالگری‌های مهم سلامت بانوان، تست پاپ اسمیر یا نمونه برداری و بررسی سلول‌های دهانه رحم است‌.

دکتر مژده ذنوبی جراح و متخصص زنان و زایمان و فلوشیپ ناباروری گفت: تست پاپ اسمیر که با نمونه‌برداری از سلول‌های دهانه رحم و بررسی آنها در آزمایشگاه انجام می‌شود، یک روش غربالگری سرطان دهانه رحم است. همچنین، از این تست برای غربالگری عفونت‌های انتقال یابنده از راه ارتباط جنسی، از جمله ویروس پاپیلومای انسانی (hpv) که برخی از انواع آن از جمله عوامل خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم است، استفاده می‌شود.

وی افزود: این تست با جمع‌آوری سلول‌های دهانه رحم و ارسال آن به آزمایشگاه برای بررسی انجام می‌شود. دهانه رحم قسمت تحتانی رحم است که در بالای واژن قرار دارد. نمونه‌گیری نیز بسیار ساده و با یک برس نرم که به دهانه رحم کشیده می‌شود و نمونه سلول‌ها را جمع‌آوری می‌کند، انجام می‌شود.

این فلوشیپ ناباروری ادامه داد: در آزمایشگاه سلول‌های گردآوری شده بررسی می‌شوند. اگر سلول‌ها وضعیت طبیعی داشته باشند، تست منفی است و اگر سلول‌ها غیرطبیعی باشند، یعنی دچار تغییر به سمت بدخیمی یا نشان دهنده بدخیمی باشند، نتایج آزمایش به پزشک این امکان را می‌دهد که تمهیدات درمانی مناسبت را برای بیمار آغاز کند. البته هر نتیجه مثبت لزوماً به معنی وضعیت پیش‌سرطانی یا سرطانی نیست. بنابراین، خانم‌ها نباید با دریافت نتیجه مثبت دچار اضطراب شوند و باید تفسیر آزمایش و اقدامات تشخیصی و درمانی لازم را به پزشک خود بسپارند.

این متخصص زنان افزود: به طور کلی توصیه می‌شود تست پاپ اسمیر از ۲۰ سالگی به بعد و تا ۶۵ سالگی انجام شود. اگر نتایج تست منفی بود، یعنی مورد غیرطبیعی دیده نشد و خانم عوامل خطر بدخیمی دهانه رحم را نداشته باشد، تست باید هر ۳ سال تکرار شود. اما در صورت وجود تغییرات غیرعادی، پزشک بر اساس شرایط بیمار، فواصل تکرار را آزمایش را کوتاه‌تر می‌کند و مثلاً ممکن است لازم باشد هر ۶ ماه این تست انجام شود.

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا درباره عوامل خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم، گفت: برخی عوامل خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم وجود دارند که وجود آنها باعث می‌شود پزشک در فواصل کوتاه‌تری تست پاپ اسمیر را درخواست کند. تشخیص سلول‌های پیش‌سرطانی در تست قبلی، ابتلاء به عفونت HIV، ضعف سیستم ایمنی به دلایلی همچون پیوند عضو، شیمی‌درمانی یا استفاده طولانی از کورتیکواستروئیدها و سابقه مصرف سیگار از جمله این عوامل خطرساز هستند.